Stichting Lumen

Voor stervensbegeleiding

De Indiaan

Ik kende Harry al heel lang, maar had hem een tijd niet gezien. Hij was midden zestig en voelde zich het liefst één met de natuur. Hij was erg geïnteresseerd in Indianen en frequenteerde ook regelmatig zweethutten en deed samen met vrienden de Indiaanse cultuur na. Het was een man die heel krachtig, heftig en ook emotioneel kon reageren.

 

Hij had drie exen en een vriendin. En ook zeven kinderen. 

Ik kende Harry uit de tijd dat hij , samen met zijn ex Ellie, nog in de kerk kwam, waar ik priester ben. Ellie belde mij op zekere dag op, dat Harry kanker had en terminaal was. Zij zorgde deels voor hem en wilde heel graag dat ik bij hem kwam.

Ik ging er snel naar toe en trof Harry in bed aan. “goh jongen, wat fijn dat je er bent. Het is gebeurd met me” . Sindsdien bezocht ik hem vele malen en we hadden veel gesprekken, over zijn geluk, zijn verdriet en boosheid, zijn angst en ook over de eeuwige jachtvelden waar hij heen zou gaan, want daar geloven de Indianen in. Na afloop van de gesprekken rookten we altijd samen een sigaretje van het Indianenmerk……..

Dat de Indianengod Manitou heette en dat ik als priester bij hem actief was liep prima in elkaar over. Na elk bezoek gaf ik hem een dienst van heling. Dit is een zalving met handoplegging en het sterkt  betrokkene  enorm in het proces waar deze doorheen gaat. Net zoals vele rituelen geeft het kracht. Het is één van de mogelijkheden die je een zieke kan aanbieden, maar deze moet er natuurlijk wel voor open staan.

 

In zijn visie maakte het niet uit hoe je je innerlijke goddelijke kracht noemt. Dat maakt modern priesterschap ook zo prettig, omdat je je helemaal kan inleven in de taal en belevingswereld van de ander en de ander in de gelegenheid stellen dat die zich openstelt voor zijn  eigen innerlijke kracht.

Gaandeweg lukte het om zijn exen en al zijn kinderen bij hem aan zijn bed te krijgen en iedereen werd bij de zorg betrokken. Het was een enorm proces van vergeving, acceptatie en uiteindelijk heling van verstoorde of beschadigde relaties.

Twee zoons maakten op verzoek van Harry in de tuin een kano van wilgentakken, zodat hij daarin kon liggen voordat hij gecremeerd werd.   

Harry kon zijn overgaan uitstellen tot de eerste sneeuwvlokken zouden vallen. Die wilde hij nog eens zien.

Toen gebeurde dat en kwam het moment dat hij zelf voelde dat het voorbij was.

Wij hielden een afscheidsbijeenkomst met naaste familie en een vriend van de Indiaanse groep waar hij inzat. Ik bediende hem met het Heilig Oliesel, een zalving die gericht is op innerlijke vergeving en ook vergeving naar elkaar toe. Dit laatste is eigenlijk de rode draad voor stervenden en hun achterblijvers. Het werkt heel erg helend en oude pijn wordt lichter of verdwijnt. Vanuit dit thema zijn vele variaties te bedenken, zowel religieus als niet religieus.

De component is door de aard wel spiritueel, omdat het de innerlijke belevingswereld aanraakt. 

 

Op een ochtend werd ik door Ellie gebeld en zij vertelde dat Harry rustig is overgegaan.

Ik ging er naartoe en er is veel familie. Stiensje, de begrafenisonderneemster was er. Zij heeft een eenmansbedrijfje en dat vind ik altijd prettig. Deze mensen werken alleen en huren dan hun favorieten in om ook werkzaamheden te verrichten. Ze hebben veel tijd voor de nabestaanden en hebben dikwijls interessante ideeën om de kosten binnen de perken te houden. Ik heb er een aantal in de portefeuille zitten die ik aanbeveel, afhankelijk ook van het milieu. Deze vrouw is een kanjer. Harry moest gewassen worden en de kinderen deden het. Ze waren er allemaal. Er draaide een muziekje en heel voorzichtig waren ze bezig. Af en toe sprong Stiensje  even bij. Aankleden vereist handigheid.

Ik geef altijd aan, dat als mensen dat fijn vinden, dat ik erbij blijf . Vaak is de band die je met mensen krijgt zo diep geworden, dat men dat prettig vindt. Soms zeg je wat of komen er spreuken of mooie gezegden op.

 

Ik zat samen met Stiensje  op de bank en we keken naar het schouwspel.

Na afloop deed ik een ritueel om te zorgen dat de geest echt weg is uit het lichaam, want dat wilde Harry graag en dit willen mensen ook best wel dikwijls, als je gelooft dat je geest verder gaat.

Praktijk en gevoel kunnen soms strijdig met elkaar zijn. Het bleek dat de kano niet functioneel was voor de oven. Hij was te lang en er zat onvoldoende brandhout aan. De jongens moesten er nog een houten bodem in maken. Zo geschiedde.

Mij werd gevraagd of ik in het huis een requiemmis wilde opdragen. Normaal gebeurt dat in een kerk, maar alles moet mogelijk zijn, dus ik reisde met mijn autootje volgeladen met kandelaars, wierookvat, kruis enz af naar de woning van Harry. Er zaten ongeveer 30 mensen en het was een prachtige bijeenkomst.

Op de dag van de crematie werd Harry per vrachtauto overgebracht naar het crematorium.

De kano was te groot voor  de begrafenisauto.

 

In de aula trof ik Stiensje. Afgesproken werd, dat ik de leiding had over de ceremonie en dat zij de leiding had over de gang van zaken in de zaal. Zij vertelde mij dat de “Indianen”ook een ceremonie wilden doen en ik gaf aan dat het problemen ging geven met de tijd die we hadden.

Tijden luisteren bij uitvaarten heel nauw. Ik sprak de leider van de groep aan en hij legde uit wat ze gingen doen. Het groepje kwam trommelend binnen en er ging een totem rond waarbij iedereen iets zei over de overledene. Ik stelde voor om het te integreren in mijn afscheidsritueel en dat bleek wonderwel goed te gaan. Het was een prachtige bijeenkomst.

Begeleid door een aantal mensen werd het lichaam van Harry met de kano in de oven geschoven. Het luik sloot en dan is dit verhaal bijna ten einde.

 

Veertig dagen later hielden we een "selat makan". Het is een gezellige maaltijd waarbij de tafel gedekt is en één bord met zitplaats blijft leeg, die van de overledene. Er worden anekdotes verteld. Dat is de bedoeling. Dan neemt het gewone leven weer zijn loop.